Vanaf 1 januari 2024 is de nieuwe omgevingswet in Nederland officieel ingevoerd. Deze nieuwe wet is wellicht één van de grootste wijzigingen ooit. Maar hoe werkt het precies in de praktijk voor vastgoedeigenaren van zakelijk vastgoed? Is de omgevingswet gewoon een naamswijziging voor het bestemmingsplan of zijn er significante verschillen?
De verschillen tussen een omgevingsplan en een bestemmingsplan
Het omgevingsplan is ingevoerd als vervanging voor verschillende ruimtelijke plannen, waaronder het bestemmingsplan. Het omgevingsplan is veel breder en bundelt regels uit diverse domeinen, wat gemeenten meer flexibiliteit biedt.
De nieuwe omgevingswet legt bovendien meer nadruk op participatie van belanghebbenden bij het opstellen van een plan.
Overgangsrecht tot 2032
Het overgangsrecht is tot uiterlijk 2032 van kracht. Tot die tijd krijgen gemeenten de tijd om alle onherroepelijke bestemmingsplannen, inpassingsplannen, wijzigingsplannen, beheersverordeningen en andere ruimtelijke plannen in het omgevingsplan te verwerken. Het bestemmingsplan blijft juridisch dus tot 2032 een belangrijk onderdeel van het omgevingsplan.
Het nieuwe (tijdelijk) deel van het omgevingsplan bevat verschillende regels die van rijkswege zijn opgenomen. Dit wordt ook wel de “Bruidsschat” genoemd. Hierbij kun je denken aan regels voor bouwen en bouwwerken en milieubelastende activiteiten die door het Rijk zijn opgesteld.
De belangrijkste verschillen tussen een bestemmingsplan en omgevingsplan
Het omgevingsplan omvat veel meer aspecten dan een bestemmingsplan. Een bestemmingsplan beperkte zich voornamelijk tot ruimtelijke ordening en de toedeling van gronden aan bepaalde functies (zoals wonen, bedrijf, recreatie). Het omgevingsplan heeft een breder kader en omvat ook andere aspecten van de fysieke leefomgeving, zoals milieu, water, natuur en cultureel erfgoed.
Het omgevingsplan biedt meer flexibiliteit
Het bestemmingsplan gaf vaak belemmeringen voor gewenste ontwikkelingen vanwege de rigide wetgeving. Het omgevingsplan biedt veel meer ruimte voor maatwerk en flexibiliteit, waardoor het gemakkelijker is om in te spelen op veranderingen en nieuwe ontwikkelingen.
Meer participatie van alle belanghebbenden
Bij het omgevingsplan wordt veel meer betrokkenheid van belanghebbenden gevraagd bij het opstellen van het plan. Dit gebeurt door middel van een omgevingsdialoog, een overleg tussen een initiatiefnemer met omwonenden en andere belanghebbenden. Een omgevingsdialoog biedt de initiatiefnemer inzicht in de wensen, belangen en bezwaren van de omgeving.
Alle plannen worden gedigitaliseerd
Waar een bestemmingsplan nog vaak als een fysiek document wordt opgesteld, moet een omgevingsplan volledig digitaal worden opgesteld en wordt het onderdeel van het digitale stelsel Omgevingswet (DSO).
